Interview | Boerin Marije (33): ‘We worden in het hart geraakt door alle regels van deze minister’

Posted on Posted in Interviews

Jonge boeren snakken naar bewegingsvrijheid en duidelijkheid over de toekomst, zegt melkveehouder en belangenbehartiger Marije Klever (33) uit het Groene Hart. ,,We worden in het hart geraakt door alle regels van deze minister.”

Het liefst zit Marije Klever op de tractor of is ze de koeien aan het melken. Ze runt een bedrijf met 110 koeien aan de rand van het Groene Hart in De Meern. Sinds 2018 is ze dagelijks bestuurder met de portefeuille melkveehouderij van Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) met 8000 leden.

Om 07.15 uur stuurt Marije Klever een appje. ,,Goedemorgen, de afspraak vanmiddag. Er is wat tussen gekomen. Kan het anders telefonisch op dezelfde tijd?” Maar op het afgesproken tijdstip klinkt haar voicemail. Een minuut later komt een appje. ,,Sorry, ik zit nog even in een call. Ik bel je over 10 minuten.”

 En als ze dan terugbelt blijkt de jonge boerin op de tractor te zitten. ,,Ik rij over het land om het gras binnen te halen. Ik heb nu tijd om het interview te doen. Dat kan wel.”

U bent nogal druk met uw bedrijf en daarnaast zit u in allerlei overleggen voor de jonge boeren. Lukt dat?

,,Ik vind het leuk om me in te zetten voor de toekomst van deze sector. Het is ook iets waar Nederland voor staat: dijken, gras, koeien, kaas. Om het een en ander te combineren vraagt veel creativiteit. Maar gelukkig heb ik veel hulp van mijn ouders, een aardige buurman, stagiaires en een asielzoeker.”

Wat betekent de regelgeving over stikstof en klimaat voor uw bedrijf?

,,Ik heb een verplichte ammoniak-reducerende vloer aangeschaft. Dit heeft me een jaarinkomen gekost en ik vraag me af of het in de praktijk werkt. Ik had liever geïnvesteerd in een systeem dat zorgt dat mest beter fermenteert en daarmee beter is voor mijn bodem, en dus voor de biodiversiteit en daarbij wordt er ook nog ammoniak gereduceerd.”

,,Deze systemen bestaan wel maar zijn niet goedgekeurd, een vloersysteem van beton is minder complex en makkelijk te controleren en daardoor wel goedgekeurd. Zo gaat een papieren werkelijkheid voor de echte werkelijkheid, dat vind ik zonde!”

Om de grote regeldruk vanuit het ministerie op de melkveehouderij aan de kaak te stellen maakte NAJK een nepvacature met het logo van het ministerie van Landbouw. Een fragment: Als agrarisch “ondernemer” in de melkveesector is het jouw taak het beleid van de overheid precies uit te voeren en dagelijks aan de overheid te rapporteren wat er gedaan is. Het is van belang om dit nauwkeurig te doen zodat de overheid de volgende dag nog kan bijsturen wat gisteren toch anders had gemoeten. Alleen door als overheid te bepalen hoe jij als “ondernemer” het bedrijf runt kunnen we komen tot een oplossing voor het stikstofprobleem. Voor deze functie is ondernemerschap, zelf nadenken en praktijkkennis niet noodzakelijk.

De melkveehouder is dus geen ondernemer meer, maar een ambtenaar gebonden aan duizend-en-een regels?

,,Ja, er gebeurt de laatste jaren bijna maandelijks iets wat je als ondernemer klem zet. Het dierenactivisme maakte zijn opmars, het fosfaatrechtenstelsel werd aangepast, je mocht bepaalde machines plots niet meer gebruiken en de PAS werd vorig jaar afgeschoten waardoor opeens al je duurzame ontwikkelingsplannen de prullenbak in konden.”

,,Ook worden er vraagstukken bij ons neergelegd die we niet kunnen oplossen door tegenstrijdigheden in de regelgeving of omdat bepaalde regels duurzaamheidsinitiatieven dwarsbomen. Hoe combineer je een lage methaanuitstoot met meer gras in je rantsoen? Hoe produceer je efficiënt en houd je toch ruimte voor biodiversiteit? En het financiële vraagstuk: wat voor een zin heeft het een duurzaam product te maken dat niemand koopt?”

Heeft de advertentie voor de vacature succes gehad?

,,Ja, uit alle hoeken van het land hebben we reacties gehad. Van boeren, melkfabrieken, ambtenaren en politici. Bijna allemaal positief. Wat goed dat jullie op een ludieke manier aandacht vragen! We hopen zo de ogen te openen van mensen, dat we op de verkeerde weg zijn.”

De toon is wel heel anders dan de dreigende taal en de rietvorken van Farmers Defence Force.

,, Ik vind het goed dat vanuit acties boeren zijn opgestaan die een radicaal geluid laten horen. Het is goed dat we uitdragen waar het knelt en hoe zaken in de praktijk uitwerken. Wij zijn ons bewust dat we in Nederland met 17 miljoen mensen wonen en dat Den Haag uiteindelijk de beslissing neemt. Wij zijn weliswaar een kleine belangenbehartiger, maar we zitten bijna overal aan tafel. Wij vertegenwoordigen de jonge boeren en zitten er dus voor de toekomst van de landbouw in ons land.”

Is die toekomst er? Is Nederland niet veel te vol?

,,Deze vragen hoor ik ook vaak bij jongeren om mij heen. Maar die toekomst is er! Voor 300 procent. Er is geen land waar gras zo goed groeit als Nederland. We hebben een hele innovatieve landbouw, we hebben de onderzoekers in Wageningen, hoogwaardige voedselindustrie. Kortom, Nederland is een hele goede plek om voedsel te produceren. En wij zijn als boeren prima in staat om dit te combineren met recreatie en natuur.”

Om de stikstofuitstoot omlaag te krijgen is de maximumsnelheid teruggegaan naar 100 kilometer per uur. Van de melkveehouders wordt gevraagd minder eiwitten in het ruwvoer te doen, zodat de koeien minder methaan produceren. Is dat zo’n zware opgave?

,,Niet als de minister tegen de sector had gezegd: het moet zoveel minder, maar ik geef jullie de ruimte om dat zelf onderling te regelen. Nu komt ze met een regeling die voor alle bedrijven gelijk is. Terwijl er grote verschillen bestaan. De ene melkveehouder richt zich op het verbouwen van gras, de ander op mais. Dat dieet vul je aan met een kwart mengvoer. Als de overheid precies gaat bepalen wat je de koeien te eten moet geven, dan raakt ze het hart van de boer. Al zijn aandacht is erop gericht dat de koeien gezond blijven.”

Wanneer je een bedrijf overneemt, heb je een hypotheek van 1 miljoen euro, een beneden gemiddeld inkomen en een werkweek met 24/7 oproepdienst. Dat schreef je vorig jaar in een open brief aan minister Schouten van Landbouw. Dat alleen klinkt al beklemmend.

,,Dat is niet bedoeld als klaagzang. Maar daarmee geef ik wel aan dat het superbelangrijk is dat jonge boeren bewegingsvrijheid krijgen en vertrouwen in de toekomst houden. Anders nemen jongeren het bedrijf van hun ouders niet meer over. Gaan ze een ander vak zoeken of gaan ze naar het buitenland, waar wel ruimte is en waar boeren wel gewaardeerd worden.”

Wanneer wist u dat u boer wilde worden en heeft u daar geen spijt van?

,,Ik kwam in de maatschap bij mijn ouders toen ik 18 jaar was. Drie jaar geleden heb ik het bedrijf overgenomen. Ik geniet elke dag van het buiten zijn, de koeien, de seizoenen, de vrijheid. Om elke dag naar kantoor te gaan en achter een beeldscherm te kruipen, is niets voor mij. En het geeft mij bezieling en trots om iedere dag voedsel te produceren. Mensen moeten drie keer per dag eten. Voedsel is hartstikke belangrijk.”

Bron: AD
Datum: 31 mei 2020

 

Volg ons op

Comments are closed.